زهرا زنگنه | شهرآرانیوز، غرق در خوشبختی. یک زندگی همه چیز تمام و بدون عیب و نقص. این تصوری است که بسیاری از افراد جامعه درباره بلاگر‌ها و اینفلوئنسر‌ها و زندگی‌شان دارند. تصوری نادرست از زندگی همان‌هایی که درواقع خودشان سبب‌ساز ایجاد این موقعیت برای آنها بوده‌اند. دکتر زهره بهادری، مشاور تخصصی خانواده، تجربه میدانی خود را از زوج‌های آسیب‌دیده از فضای مجازی با ما در میان گذاشته‌است.
درست است که بیشتر ما تنها از روی کنجکاوی این صفحه‌ها را دنبال می‌کنیم، اما این کار به مرور و ناخودآگاه برایمان به عادت تبدیل می‌شود. دنبال کردن چنین افرادی در فضای مجازی تأثیرات و آسیب‌هایی را در هر دو گروه به همراه دارد.
بهادری در این‌باره می‌گوید: «اولین آسیبی که این افراد به خود می‌زنند این است که دچار پندار‌های غلط می‌شوند. در ادامه از عقل طبیعی و عقل فکری که طبق فرمایش قرآن در سوره شمس قدرت تشخیص خیر و شر را دارد دور می‌شوند، یعنی قدرت تمایز بین درست و نادرست را از دست می‌دهند. در مرحله بعد هم آرامش خود را از دست می‌دهند و با افزایش مقایسه‌هایی که به تدریج بی‌نهایت زیاد می‌شود، آرامش درونی خود را از دست می‌دهند و اضطراب و نگرانی سراغشان می‌آید.»
دکتر بهادری می‌گوید: «در ابتدا با قطعیت ۱۰۰درصد و نه حتی ۹۹درصد باید بگویم که گستردگی و راحت‌تر شدن ارتباط از طریق فضای مجازی تبعات منفی زیادی هم به‌همراه داشته است. این گسترش ارتباطات نه تنها به تحکیم روابط بین فردی و خانوادگی کمک نکرده که آسیب‌های بسیاری هم وارد کرده است.»
او توضیح بیشتری در این‌باره می‌دهد: «ارتباطات نسبت به گذشته خیلی زیادتر شده و یکی از دلایل آن وجود فضای مجازی است که به راحتی و آسانی همه چیز را در اختیار مخاطب خود قرار می‌دهد. یک نمونه آن تحریکات جنسی فراتر از نیاز عادی مردان یا زنان است که باعث می‌شود با مشکلاتی روبه‌رو شوند. موضوع‌هایی از این دست در گذشته نبود و الان به راحتی با یک کلیک همه چیز در مقابل دیدگان افراد قرار می‌گیرد.
بسیاری از افراد فعال در فضای مجازی با نمایش عکس‌ها و فیلم‌های نامناسب جنسی خود در فضای عمومی سبب تحریک افراد جامعه می‌شوند. این مسائل حتی گاهی موجب بی‌توجهی افراد به همسرانشان هم می‌شود. به عنوان مثال فردی از مراجعان بیان می‌کند که همسرش بعد از دنبال کردن فلان بلاگر تغییر رفتاری داشته و نسبت به او بی‌میل شده است.»
بهادری در ادامه می‌گوید: «دنبال کردن این افراد گاهی سبب بیشتر شدن خلأ‌های عاطفی افراد هم می‌شود، این اتفاق خصوصا در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود. بسیاری از مراجعانی که درگیر چنین مشکلاتی هستند همین تلفن همراه را به چشم رقیب یا در اصطلاح هوو می‌بینند. حتی وقت‌گذراندن و دنبال کردن بلاگر‌ها توسط همسرانشان را مسبب بی‌توجهی آنها نسبت به خود می‌دانند.»
طبق گفته این مشاور خانواده بسیاری از افراد خلأ‌های عاطفی، جنسی و حتی مالی خود را از طریق برقراری روابط جدید پر می‌کنند. روابطی فراتر از روابط عادی و زناشویی که در زندگی افراد متأهل، پای نفر سومی را هم به زندگی‌شان باز می‌کند. نفر سومی که گاهی خود بلاگر‌ها یا ادمین‌ها هستند.
زهره بهادری دراین باره می‌گوید: «حضور در این فضا و بستر ارتباطی که وجود دارد گاهی خود به خود سبب ایجاد ارتباطاتی غیرمعمول می‌شود. این روابط ممکن است حتی از یک پیام ساده و یک جمله یا یک درددل کوتاه شروع شود و یک گفت‌وگوی عادی به یک رابطه غیرعادی منجر شود.
یعنی فرد از یک دنبال‌کننده عادی به مخاطب خاص تبدیل می‌شود. در این مواقع فرد دچار خطای شناختی کوچک‌نمایی می‌شود. به عنوان مثال بعضی از افراد می‌گویند که فقط یک مکالمه تلفنی یا فقط یک پیام ساده بود، اما همین موارد ادامه‌دار می‌شود و چنین روابطی را به وجود می‌آورد.
باید توجه کنیم که خیلی‌ها در همین فضای مجازی کسب‌وکاری شرافتمندانه دارند، اما به هر حال ممکن است فضای ناسالمی هم به وجود بیاید و نباید از این مسائل ساده رد شد. به هر حال تأکید دین ما هم بر ارتباط حداقلی بین زن و مرد نامحرم است.»
شکل‌گیری روابط غیرمعمول فقط به رابطه با افراد شناخته شده در فضای مجازی محدود نمی‌شود. بعضی افراد برای پرکردن خلأ‌هایی که در زندگی شخصی یا زناشویی خود دارند، وارد رابطه‌هایی می‌شوند که فضای مجازی بسترساز و کمک‌کننده آنهاست. به هر حال در هر دو شکل این رابطه‌ها مهم‌ترین آسیب‌ها متوجه کانون خانواده است.
دروغ و پنهان‌کاری و سوءظن همیشگی دیگر آسیب‌هایی است که برقراری چنین روابطی به همراه دارد. دکتر بهادری می‌گوید: «این‌گونه روابط فرازناشویی تأثیرات و تغییرات رفتاری منفی مختلفی را در فرد ایجاد می‌کند.
به عنوان مثال فرد بیان می‌کند که همسرش قبلا حتی اهل وقت‌گذراندن در فضای مجازی نبوده، اما حالا مدام با گوشی سرگرم است، تلفن‌های طولانی دارد و از همه مهم‌تر دروغ و پنهان‌کاری در رفتارش دیده می‌شود یا در موارد دیگری شاهد ایجاد بدگمانی، شک و بدبینی‌هایی بی‌سابقه و تمام‌نشدنی در فردی هستیم که متوجه ارتباط همسرش با فرد دیگری شده است.»
در بعضی موارد حتی ممکن است که مشکل از رابطه بین دو فرد نباشد و همسر به تمام نیاز‌های طرف مقابل توجه کند، اما فرد تنها به دلیل اختلالات رفتاری و تحرکاتی که نشأت گرفته از دیدن مداوم بلاگر‌های جنس مخالف است، دنبال ایجاد رابطه با یک یا چند نفر دیگر برود. این مشاوره خانواده می‌گوید: «این دسته از افراد در تأهل خود متعهد نیستند. جالب است که بسیاری از افراد در چنین مواقعی از مکانیزم دفاعی توجیه استفاده می‌کنند. مثلا آقایی مراجعه می‌کند و می‌گوید: «من به حاشیه رفتم و کارمان به طلاق کشید.»
نوع دیگری از آسیب‌هایی هم که بهادری به آن اشاره کرد، آسیب‌های مالی بود. این آسیب‌ها ممکن است در مواقعی برای هزینه‌کرد بیش از حد برای تشریفات و ظاهر زندگی باشد که به تقلید از بلاگر‌ها و شیوه زندگی آنها انجام می‌شود.
گاهی هم ممکن است آسیب‌های جبران‌ناپذیر مالی به یک فرد وارد کند. او یکی از این نمونه‌ها را تعریف می‌کند: «آقایی به من مراجعه کرد و گفت از طریق فضای مجازی با یکی از این افراد وارد رابطه شده بود. طرف مقابل هم با سیاست این رابطه را مدیریت می‌کند و تمام سرمایه این آقا را از او می‌گیرد.»
زهره بهادری در ادامه آمار درخور توجهی ارائه می‌دهد: «اگر به صورت آماری بخواهم توضیح بدهم، حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد مشکلات مراجعان ما ناشی از روابط فرازناشویی است که از این بین بیش از ۷۰درصد روابط به طریقی از فضای مجازی نشأت گرفته است. یعنی در واقع حدود یک سوم مشکلات مراجعان ناشی از تأثیرات فضای مجازی است.»
بهادری آسیب‌های ناشی از دنبال کردن بلاگر‌ها را به سه دسته جنسی، مالی و عاطفی تقسیم می‌کند و می‌گوید: «هم زنان و هم مردان از هر سه نوع آسیب‌ها صدمه می‌بینند. افرادی که با این مسئله روبه‌رو هستند، حتی افرادی که هنوز در مراحل ابتدایی آن هستند و با مشکلات جدی روبه‌رو نشدند، باز هم باید تحت‌نظر مشاوران قرار بگیرند و به آنها مراجعه کنند. نباید ساده از این موضوع رد شد، چون در غیر این صورت این مسئله ادامه‌دار خواهد بود و به صورت ریشه‌ای حل نخواهد شد. افراد باید به سطحی از آگاهی و بینش برسند و توجیه شوند که شروع این رفتار اول از همه به خودشان و در درجه بعدی به اطرافیانشان آسیب خواهد زد.»